Thật bất ngờ khi khá nhiều sĩ tử bày tỏ cùng "Chọn nghề cùng bạn" - cuộc thi do báo VietNamNet và Hệ thống Đào tạo Lập trình viên Quốc tế Aprotrain - Aptech tổ chức - rằng "đi thi chỉ vì muốn làm hài lòng bố mẹ", "thi vào những ngành "hot"" và thi để cốt "đỗ một trường nào đó, làm sinh viên"…
Chuyên gia tin học không có bằng đại học
Khách mời giao lưu với những thí sinh thi trượt đại học trong cuộc thi chọn "Chọn nghề cùng bạn" có chuyên gia lập trình trẻ Lê Mạnh Cường. Anh từng là thí sinh 8X không có bằng ĐH đoạt giải Á quân kỳ III - cuộc thi lập trình viên năm 2006 (Developer of the year 2006). Chưa qua một trường ĐH công nghệ nào nhưng Cường lại được các đồng nghiệp trong nghề coi là "chuyên gia của Java".
Lỡ nhịp vào ĐH và ở nhà trong khi các bạn cùng trang lứa thi đỗ, nhập trường, nhập lớp, Cường cũng cảm thấy rất buồn. Cường tâm sự cậu đã từng phải tự ngồi lại ngẫm nghĩ về các thế mạnh của mình, kết hợp với việc tìm hiểu các nhu cầu nghề nghiệp trên thị trường, cuối cùng, quyết định chọn con đường tin học.
Tháng 9/2003, Mạnh Cường thi đỗ và nhập học tại Aptech. Sau một thời gian, Cường đã trở thành một chuyên gia phần mềm, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ Java. Hiện Cường là một trong những nhân viên nhỏ tuổi nhất của công ty Hoatech, đảm nhận vị trí chuyên gia kỹ thuật. Cường chia sẻ: "Tôi không bao giờ hết ước mơ. ĐH không phải là lựa chọn duy nhất. Trong lĩnh vực nào cũng vậy, đặc biệt là trong công nghệ thông tin, nếu tôi làm việc tốt thì chắc chắn sẽ không ai đuổi việc tôi bởi lý do tôi không có bằng ĐH cả."
Cổng vào giảng đường Đại học là con đường tốt để mọi người phấn đấu nhưng đó không phải là cánh cửa duy nhất và còn rất nhiều con đường khác để đến đích thành công nếu bạn thực sự có chí bởi việc học tập là suốt đời. Dù bạn học nghề hôm nay thì bạn cũng vẫn có nhiều cơ hội để tiếp xúc con đường học tập lên cao hơn.
Những yếu tố quyết định việc chọn nghề
Cuộc thi "Chọn nghề cùng bạn" thực sự là một diễn đàn thu hút sự tham gia của nhiều thí sinh với hơn 3.000 bài dự thi và hàng trăm thư viết tay. Những tâm sự này khiến nhiều bậc phụ huynh và các chuyên gia phải giật mình. Đó là nhiều bạn không tìm hiểu về nghề nghiệp sẽ làm, thi ĐH như kiểu "nhắm mắt thi cho xong", giải phóng áp lực của cha mẹ, của xã hội, ra trường chỉ cần một nghề nghiệp để só công ăn việc làm và kiếm sống. Hay xu hướng bắt chước, cứ thấy nghề nào "hay hay", nghề nào nhiều bạn trong lớp đăng ký … thế là thi mà không hề nghĩ đến việc liệu bản thân mình có độ tương thích nhất định đối với yêu cầu công việc hay không. Theo tiến sĩ Trịnh Hòa Bình đến từ Viện Xã hội học - một trong những chuyên gia tư vấn chọn nghề cho các bạn học sinh, đây là xu hướng chọn nghề mì ăn liền. Kết của của xu hướng này là các bạn đã hy sinh cả sở thích của mình mà vẫn không chọn đúng ngành nghề theo học.
![]() |
Một câu chuyện được ngay chính những nhà tuyển dụng của Aprotrain - Aptech đưa ra, kể về hai trường hợp đến xin học và làm việc tại Aprotrain - Aptech: một người đam mê, yêu thích tin học, muốn thử sức ở vị trí này. Một người lại mong đi làm để kiếm nhiều tiền nuôi gia đình. Ông Chu Tuấn Anh, Giám đốc Hệ thống Đào tạo Lập trình viên Quốc tế Aprotrain - Aptech đã nói rằng sau khi thảo luận nội bộ, đa số ý kiến cho rằng nên chọn trường hợp số 2, bởi người này có mục tiêu và động lực thực tế để học và làm việc. Họ biết bản thân cần gì, khả năng tới đâu và làm gì để đạt được những mục tiêu đã đặt ra.
Đi đâu để được tư vấn chọn nghề?
Để chọn cho mình một nghề thích hợp, một công việc yêu thích và đáng giá đúng khả năng của mình thì khó có ai xác định chính xác được. Vấn đề đặt ra: Đi đâu để được tư vấn? Nhất là vào thời điểm hiện tại, khi kỳ thi ĐH đã kết thúc và nhiều thí sinh trượt ĐH đang phân vân nên tiếp tục ôn thi hay đi học trường nghề.
Theo ông Hoàng Ngọc Vinh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Chuyên nghiệp - Bộ Giáo dục & Đào tạo, hiện tại, mảng tư vấn hướng nghiệp trong nhà trường hiện nay còn chưa được chú ý đúng tầm. Tại các tỉnh cũng chưa có trung tâm tư vấn hướng nghiệp. Trường ĐHQG Hà Nội đang chuẩn bị đào tạo thạc sĩ ngành Tâm lý học hướng nghiệp, liên kết với Pháp, chuẩn bị một kiến thức tổng hợp về sư phạm tâm lý, kinh tế, lao động, thị trường... Đây là những nhân lực để chuẩn bị cho việc tư vấn hướng nghiệp cho các em học sinh sau này. Bộ Bộ Giáo dục & Đào tạo sẽ xúc tiến mạnh hơn các chương trình hướng nghiệp, đào tạo các chuyên gia tư vấn hướng nghiệp không chỉ cho học sinh mà cho tất cả những ai có nhu cầu học tập, tìm việc.
Một bài trắc nghiệm nhỏ được các chuyên gia đưa ra để tìm được nghề nghiệp phù hợp với mình nhất: Hãy trả lời câu hỏi "Trong cuộc sống, làm việc gì thì mình cảm thấy thoải mái nhất?" Đây cũng chính là câu hỏi đầu tiên của các chuyên gia với những ai cần tư vấn chọn nghề.
theo go
